– Me manglar 22 571 sogningar

Meiningar: 2. desember vart folketellinga for 1920 i Norge frigjort på Digitalarkivet sidan det er 100 år sidan den vart gjennomført. Og når ei slik historisk folketelling blir frigjort så kan det vera greit å ta ein fot i bakken og sjå på korleis har utviklinga har vore i vår region, kontra landet dei siste 100 åra.

Mykje har skjedd i landet og regionen vår på desse 100 åra. Men det er likevel ikkje lenger enn at mange av oss kjenner eller har kjend folk som er født i 1920.

• Les òg: Alle prognosane peikar feil veg. No startar regionrådet mentorprogram for å gje innvandrarar lyst å bli verande.

Landbruk og fjorden i 1920

Landet hadde Bergensbana mellom Oslo og Bergen. Med både nattog og dagtog. Og reisetida var rund 12 timar. Det var knapt brukandes vegsamband mellom dei to byane som i all hovudsak gjekk gjennom Sogn.

I Indre Sogn levde me av landbruket og fjorden var ferdsesåra mellom bygdene. Det fantes få vegar og det var nesten dagsreiser mellom bygdene.

Tabellen under viser folketalet i Indre Sogn og heile landet i 1920.

I Noreg budde det rundt 2,6 millionar mennesker i 1920. I Indre Sogn budde det 25 262 personar. Storkommunen Sogndal var den største i 1920, akuratt som som den er i dag med sine 8373 innbyggarar.

Luster kommune var òg ein stor kommune med nesten 7000 innbyggarar. Årdal kommune var den klart minste kommunen i 1920, bortgjøymd i ein krok innerst i Sognefjorden. 

Status 2020: – Føresetnader for vekst er til stades

Kommunikasjonane er radikalt endra. Stamvegar mellom Berge og Oslo er etablert og midt i landet mellom desse stamvegane ligg Indre Sogn. Regionen ligg svært sentralt til. Indre Sogn har fått tunellar og vegar både her og der.

Dagsreiser er blitt 20 - 30 minutt mellom bygdene. Det tek knapt ein time frå den tidlegare avkroken men no sentrale Øvre Årdal til Aurland og Sogndal til dømes. Det er muligheiter til å dagpendla og alle føresetnader for vekst er til stades.

Tabellen under viser folketalet i Indre Sogn og heile landet i 2020.

Folketalet i Indre Sogn har auka til 28710. I Norge har folketalet auka til om lag 5,4 millioner på desse 100 åra.

Utviklingstrekk Indre Sogn kontra landet

Tabellen nedunder syner endringar i folketalet for kommunar i Indre Sogn og landet både i tal og prosentvis dei siste 100 åra. 

Folketalet i Norge har vokse med over 100 prosent, medan det har gått ned 23-24 prosent i Vik, Aurland, Luster og Lærdal siste 100 år.

I Årdal har folketalet vokse med litt over 200 prosent, medan det i storkommunen Sogndal har vokse med 41 prosent.

Skulle kommunane i Indre Sogn samla Sogn fulgt same utvikinga for landet så burde folketalsveksten vore 26 019 og ikkje 3 448 som den da reelt er.

Me manglar 22571 sogningar sett i høve utviklinga i landsgjennomsnittet.

Sogn har fått svært gode kommunikasjonar. Regionen ligg midt mellom to store byar. Regionen ligg svært sentralt til i Norge og det er flotte buområder.

Denne regionen burde ikkje mangla 22 571 Sogningar sett i ljos av eit 100 års perspektiv.

Kan sentralisering av makt og tjenester være ein av årsakane. At det er bygder som knapt har statstjenestemenn. Til dømes berre 12 forblåste sjeler i Årdal, medan ein i Oslo/Akershus har over 35 prosent av alle Norges statstjenestemenn derav alle dei mektigaste.

Kommunane i Indre Sogn burde ikkje mangla 22 571 indre sogningar.